
W dniu 31 sierpnia br. na terenie Bochni odbyły się uroczystości upamiętnienie 40. rocznicy podpisania Porozumień i powstania NSZZ „Solidarność”.
Uroczystość rozpoczęła msza św. w Bazylice pw. św. Mikołaja Biskupa w Bochni.
Koncelebrze przewodniczył ks. prałat Ryszard Podstołowicz.
W uroczystości udział brali przedstawiciele władz samorządowych, zakładów pracy, działacze związku NSZZ „Solidarność” oraz Orkiestra Dęta z Baczkowa, która zapewniła oprawę muzyczną uroczystości.
Po zakończonej mszy uczestnicy udali się pod krzyż misyjny, gdzie nastąpiło poświęcenie i odsłonięcie tablicy dedykowanej wszystkim, którzy przyczynili się do powstania NSZZ „Solidarność”.
Odsłonięcia tablicy dokonali Jerzy Orzeł (wieloletni działacz "Solidarności") i Agnieszka Morawiec (obecna szefowa "Solidarności" w Bochni).
Warto kilka słów więcej dołączyć dzisiaj do relacji z wielu uroczystości i obchodów 40. rocznicy podpisania porozumień sierpniowych, które dały początek powstania NSZZ „Solidarność”.
Powszechnie wiadomo, że podpisanie porozumień z władzami miało miejsce 31 sierpnia 1980 r. w Gdańsku – to najbardziej znane medialnie wydarzenie i bardzo trudno przebija się do opinii publicznej inny fakt, że takich porozumień, które miały znaczenie było wiele.
Niektóre z nich miały znaczenie dla całej Polski, inne zaś miały znaczenie bardziej lokalne, ale równie ważne.
Oto kilka przykładów, które podajemy zgodnie z datami wydarzeń:
- 30 sierpnia (dzień wcześniej), podobne porozumienia podpisano w Szczecinie – podpisali je: Marian Jurczyk w imieniu robotników Pomorza Zachodniego i wicepremier Kazimierz Barcikowski,
- 2 września w Wałbrzychu porozumienie podpisali: w imieniu górników Jerzy Szulc, stronę rządową reprezentował Gerard Kroczek, wiceminister górnictwa.
Porozumienie zawierało 27 postulatów. Realizację niektórych strona rządowa uzależniała od rezultatu rozmów w Jastrzębiu-Zdroju .
- 3 września w Jastrzębiu-Zdroju górnicy do 21 postulatów gdańskich dołożyli własne. Podpisane 3 września ok. 5.40 rano, po kilkunastu godzinach negocjacji, porozumienie objęło 29 punktów.
Ustalono między innymi:
- wprowadzenie wszystkich wolnych sobót od początku 1981 r. oraz przyjęto zasadę bezwarunkowego przestrzegania dobrowolności pracy w dni ustawowo wolne.
- Zniesiono czterobrygadowy system pracy górników, co dało im wolne niedziele. Porozumienie podpisali: wicepremier Aleksander Kopeć oraz przedstawiciel MKS Jarosław Sienkiewicz.
- 10 września na terenie Kombinatu Huty im. Lenina podpisane zostało porozumienie na zasadach wynegocjowanych przez MKS w Gdańsku, które sygnowali: dyrektor Eugeniusz Pustówka oraz przedstawiciel hutników Sylwester Mlonek.
- również 10 września 1980 roku podpisane zostało w Bochni porozumienie pomiędzy Komitetem Robotniczym Hutników, a dyrekcją ZPH.
Podpisy na dokumencie złożyli: Dyrektor ZPH Henryk Holota i Przewodniczący Komitetu Robotniczego Hutników Krzysztof Szwiec.
Kopia porozumienia na stronie TUTAJ>
11 września 1980 r. –
przedstawiciele strajkujących robotników z Huty Katowice w Dąbrowie Górniczej i władz PRL zawarli porozumienie, które przypieczętowało powstanie wolnych związków zawodowych i umożliwiło ich tworzenie w całej Polsce.
Jego znaczenie „polegało przede wszystkim na tym, że dotyczyło ono gwarancji realizacji porozumienia gdańskiego w kwestii tworzenia struktur niezależnych związków. Organa administracji państwowej, MO i SB, a także kierownictwa zakładów pracy i zakładowych organizacji politycznych zobowiązywały się nie tylko do akceptacji powstawania, organizowania i funkcjonowania niezależnych związków, ale też że nie będą temu przeciwdziałać.
To istotne porozumienie sygnowali: Stronę rządową - minister hutnictwa Franciszek Kaim, a w imieniu Komisji Robotniczej Andrzej Rozpłochowski.
To one wszystkie, te bardzo ważne i mniej ważne, ale razem była ich wielka siła, dały początek trudnym narodzinom NSZZ „Solidarność”.
Ps. NSZZ „Solidarność” został zarejestrowany 10 listopada 1980 przez Sąd Wojewódzki w Warszawie.