'
Temat dnia14 KOLEJNYCH INWESTYCJI DZIĘKI OSZCZĘDNOŚCIOM PO PRZETARGOWYM Bezpieczeństwo publiczneAkcja krwiodawstwa 7 kwietnia 2024 roku Bezpieczeństwo publiczneAwans st. bryg. Piotra Gadowskiego na stanowisko Zastępcy Małopolskiego Komendanta PSP
Bezpieczeństwo publiczneWażny komunikat bezpieczeństwa!

Gorlice Miasto ŚwiatłaDrukuj


Rok 2022 został ogłoszony przez Sejm Rzeczpospolitej Polskiej (RP) Rokiem Ignacego Łukasiewicza, w związku z 200. rocznicą urodzin twórcy światowego przemysłu naftowego. Urodzony na Podkarpaciu, sporo ze swych osiągnięć zrealizował we Lwowie i Krośnie. Ale to w Gorlicach zapłonęła pierwsza na świecie uliczna lampa naftowa


Gorlice są malowniczą miejscowością położoną u bram Beskidu Niskiego. Niezadeptany zakątek, gdzie do lokalnych atrakcji nie ustawiają się długie kolejki turystów. Nie brak tu przyrodniczych perełek, cudów architektury czy pamiątek po wydarzeniach, na trwale zapisanych na kartach historii.

Miasto jako niepisana stolica Beskidu Niskiego od wieków jest miejscem spotkań religii oraz kultur polskiej, łemkowskiej i żydowskiej. Krajobraz od zawsze malowany różnorodnością, która wpłynęła na społeczność, ale także na układ urbanistyczny i architekturę miasta.

Ziemia gorlicka, prócz przyrodniczych i architektonicznych perełek, kryje również inny skarb – „czarne złoto” czyli ropę naftową. W XIX wieku krajobraz beskidzkich lasów przecięły setki wież wiertniczych, a Gorlice stały się kolebką przemysłu naftowego. Tutaj zamieszkał Ignacy Łukasiewicz, światowej sławy pionier nafciarstwa, farmaceuta i odkrywca. Wynalazca pierwszej na świecie lampy naftowej, która w 1854 roku rozświetliła skrzyżowanie ruchliwych traktów handlowych w Gorlicach..

Pamiątką tego historycznego dnia jest kapliczka Jezusa Frasobliwego w dzielnicy Zawodzie, zlokalizowana dokładnie w miejscu, gdzie miało miejsce to przełomowe wydarzenie. W gorlickim Muzeum Regionalnym Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego (PTTK) do dyspozycji jest bogata wystawa pamiątek po Łukasiewiczu. W podróż po historii przemysłu naftowego zabierze nas wizyta w Skansenie Naftowym Magdalena, gdzie można obejrzeć autentyczną wieżę wiertniczą, zrekonstruowane „kopanki” ropy, maszyny, urządzenia do przeróbki i destylacji oraz wiele pamiątek po pionierach nafciarstwa.

Dynamiczny rozwój miasta przerwała I Wojna Światowa (IWŚ). 2 maja 1915 roku rozpoczęła się wielka ofensywa wojsk państw centralnych przeciwko armii rosyjskiej. Bitwa pod Gorlicami została uznana za jedną z największych na froncie wschodnim. Poległo w niej ponad 20 tys. żołnierzy, a w wyniku bombardowań artyleryjskich zniszczono ponad 80% zabudowań.

Przypominają o tym liczne, przepiękne w swej architekturze cmentarze wojenne, w tym nekropolia nr 91, gdzie „na wiecznej warcie” spoczęło ponad 900 żołnierzy armii austro-węgierskiej, pruskiej i rosyjskiej. Co roku w weekend majowy na Ziemi Gorlickiej obchodzone są kolejne rocznice pamiętnej Bitwy z udziałem grup rekonstrukcji historycznej, odtwarzających fragmenty działań wojennych.

W gorlickim Muzeum Regionalnym PTTK dostępna jest bogata ekspozycja pamiątek, w tym elementy uzbrojenia i umundurowania oraz interaktywna makieta wraz z gabinetem figur woskowych.

Będąc w Gorlicach warto odwiedzić:

Rynek z zachowanym układem urbanistycznym z czasów lokacji miasta w XIV wieku. Rynek o wymiarach 90 m x 95 m otaczają stare zabytkowe kamieniczki mieszczańskie. Nad centralnym placem w mieście góruje okazały ratusz, w którym mieściła się niegdyś apteka Ignacego Łukasiewicza.

Ławeczkę Ignacego Łukasiewicza, usytuowaną przed ratuszem, ku pamięci twórcy przemysłu naftowego i wynalazcy lampy naftowej, który w latach 1853 – 1858 mieszkał i pracował w Gorlicach. W budynku obecnego ratusza prowadził aptekę. Za jego sprawą w 1854 r. w Gorlicach – Mieście Światła, zapłonęła pierwsza w świecie uliczna lampa naftowa.

Bazylikę Mniejszą, wybudowaną w stylu neorenesansowym w latach 1885-1890, według projektu Franciszka Pavoniego i Maksymiliana Nitscha. Bazylika bardzo ucierpiała w czasie I Wojny Światowej i ze zniszczeń wojennych została odbudowana w latach 1920-31.

Dwór Karwacjanów - siedzibę założycieli miasta, zwaną też „Lamusem” ze względu na jego dawne funkcje. Część przyziemna budowli stanowi pozostałość dworu obronnego zbudowanego przez Dersława II Karwacjana w XV wieku. Budynek został niemal całkowicie zniszczony podczas I Wojny Światowej, a częściowo odbudowany w latach 70 – tych XX wieku. W latach 1982 - 92 został odrestaurowany na podstawie fotografii archiwalnych. Obecnie jest siedzibą Muzeum Dwory Krawacjanów i Gładyszów.

Golgotę wybudowaną w latach 1994–2005 na wysokim wzgórzu, oddaloną o dwa kilometry od kościoła świętego Andrzeja Boboli. W pracach pomagali wierni wędrujący drogą krzyżową, wnoszący na wzgórze materiały budowlane. W 1994 roku w Wielki Czwartek, spod budowanego kościoła świętego Andrzeja Boboli ruszyła na Golgotę pierwsza droga krzyżowa. Ze wzgórza roztacza się piękny widok na Gorlice i wzgórza Beskidu Niskiego.

Kapliczkę przy ulicy Krętej, najstarszą gorlicką kapliczkę z XVII wieku. Ufundowaną w 1664 roku jako wotum wdzięczności jednego z mieszczan za ocalenie z pożogi, podczas najazdu wojsk Jerzego II Rakoczego 2 maja 1657 roku w czasach „potopu szwedzkiego”.
Cmentarz wojenny nr 91, pośród gorlickich nekropolii zajmujący szczególne miejsce. Usytuowany na  Górze Cmentarnej. Większość z 913 spoczywających tu żołnierzy zginęła w dniu 2 maja 1915 r. podczas Bitwy Gorlickiej.

Kapliczkę przy Węgierskiej, przy której w 1854 roku rajcy miejscy zapalili pierwszą na świecie uliczną lampę naftową, skonstruowaną przez Ignacego Łukasiewicza. Dla upamiętnienia tego wydarzenia, do dziś w historycznym punkcie miasta stoi kapliczka z repliką XVI - wiecznej rzeźby Chrystusa Frasobliwego, a hasło promocyjne Gorlice – Miasto Światła, nawiązuje do naftowej historii Ziemi Gorlickiej.

Pałac Długoszów, niegdyś własność Władysława Długosza, pioniera rozwoju przemysłu naftowego. Secesyjna, bogata architektonicznie posiadłość stoi na miejscu dwóch poprzednich, które spłonęły w pożarach w latach 1916 i 1923. Usytuowany na stromej skarpie opadającej w stronę rzeki Sękówki. Otacza go urokliwy park pełen rzeźb znanego lwowskiego artysty Piotra Wojtowicza.

Skansen Przemysłu Naftowego Magdalena na terenie dawnej kopalni Magdalena w przy ulicy Lipowej. W skansenie znajduje się szyb z drewnianą wieżą wiertniczo – widokową, kuźnią niezbędną dla potrzeb wiercenia oraz urządzenia, maszyny, narzędzia do eksploatacji ropy naftowej.


(Autor:Wak/BP_UMWM/foto:archiwum)


Reklama

Pogoda

pogoda

Ankieta

Brak przeprowadzanych ankiet.